Załącznik nr 3 Zespół PZK– zadania-ujęcie procesowe Punkt Zgłoszeniowo - Koordynacyjny jest miejscem pierwszego kontaktu dla większości pierwszorazowych/nowych Pacjentów Centrów Zdrowia Psychicznego, a także osób będących już wcześniej Pacjentami CZP. Jego rolą jest świadczenie usługi mającej na celu umożliwienie osobie potrzebującej w możliwie najkrótszym czasie, rozpoczęcie spotkania ze specjalistą, w ramach którego następuje rozpoznanie wstępnych potrzeb osoby potrzebującej (Pacjenta, klienta) i przygotowanie odpowiedniej do jej potrzeb oferty pomocy (wstępny plan leczniczy). Osoba potrzebująca powinna zakończyć spotkanie w ramach PZK posiadając wiedzę dotyczącą najbardziej adekwatnych do zgłaszanych trudności form pomocy zarówno w obszarze usług świadczonych przez dane CZP jak i inne adekwatne podmioty. W przypadku usług danego CZP, także w miarę możliwości i adekwatności, w czasie trwania konsultacji PZK powinna być ustalona wizyta, porada, interwencja u odpowiednich specjalistów. W Punkcie Zgłoszeniowo-Koordynacyjnym w każdy dzień roboczy pracuje przynajmniej dwóch wyznaczonych do tego specjalistów i to oni są pierwszymi osobami do kontaktu w CZP. Do zespołu PZK dołącza się pracownika (sekretarka/sekretarz medyczny, rejestratorka/rejestrator), który jest odpowiedzialny za przeprowadzenie procesu przyjęcia/rejestracji Pacjenta do punktu – zbierając niezbędne dane – imię, nazwisko, pesel, numer kontaktowy, oświadczenie dotyczące miejsca zamieszkania, oraz zgody dotyczące przetwarzania danych osobowych. Pielęgniarka/pielęgniarz, psycholog, psychoterapeuta, terapeuta środowiskowy, lekarz, odpowiedzialny jest za przeprowadzenie konsultacji z przybyłą osobą. Wywiad składa się ze swobodnej rozmowy z Pacjentem, dotyczącej obecnego stanu zdrowia oraz innych pytań istotnych z punktu widzenia stworzenia adekwatnego wstępnego planu terapeutycznego. Pytania te dotyczą: przyczyn zgłoszenia się do PZK, objawów trudności, których doświadcza Pacjent, sytuacji rodzinnej, przebiegu edukacji i pracy zawodowej, historii leczenia psychiatrycznego oraz pracy z psychologiem lub terapeutą, chorób występujących w rodzinie, obciążeń somatycznych Pacjenta, przyjmowanych leków, używek. Pytania są zadawane i zgłębiane w zależności od przebiegu rozmowy. Wskazane jest by w Punkcie był także drugi specjalista mogący przeprowadzać konsultację w trakcie gdy w danej chwili jest już jedna przeprowadzana. Istnieje także możliwość pojawienia się potrzeby przeprowadzenia wywiadu ze strony wielu specjalistów w ramach konsultacji PZK. W zależności od ujawnionych trudności i potrzeb Pacjenta po zakończeniu konsultacji z jednym specjalistą, może uzyskać konsultację innego specjalistę. Po wszystkich konsultacja Pacjent otrzymuje dokument – kartę Punktu Zgłoszeniowo – Konsultacyjnego. Pod dokumentem powinny znaleźć się podpisy i pieczątki każdego ze specjalistów, którzy brali udział w tworzeniu dokumentu. Osoba przeprowadzająca wywiad w ramach PZK staje się koordynatorem konsultowanej osoby lub przekazuje informację do innej osoby zajmującej się koordynacją Pacjenta. Przebieg procesu opisywany jest w karcie PZK. W ramach karty PZK wszelkie informacje powinny być wprowadzone z możliwie największą szczegółowością, tak aby Pacjent nie miał wątpliwości odnośnie dalszego postępowania w ramach wstępnego planu leczniczego/terapeutycznego lub planu terapii i zdrowienia. Wzór karty w załączeniu (załącznik nr 5) PZK, w związku z krótkim czasem oczekiwania na rozmowę ze specjalistą, umożliwia także prowadzenie oddziaływań o charakterze interwencyjnym w przypadku zachodzącego kryzysu lub wczesnej pomocy u osób, u których nie ma podstaw lub nie ma potrzeby postawienia diagnozy nozologicznej, a osoby doświadczają zakłóceń dobrostanu psychicznego i potrzebują 3-5 konsultacji w ramach PZK. Konsultacje mają na celu nie dopuszczenie do dalszego rozwoju kryzysu psychicznego, który spełniałby kryteria diagnostyczne choroby lub zaburzenia psychicznego wg ICD 10. Stąd też ważne by dla danej osoby była możliwość kilkukrotnego spotkania w ramach PZK w krótkim czasie, np. kilku dni. Obecnie stosowana jest zasada umożliwiająca odbycie do 3 spotkań, np. w celu pogłębienia wywiadu, krótkoterminowego wsparcia przed udaniem się do innego specjalisty(np. terapeuty uzależnień) czy właśnie interwencji kryzysowej. Zasadne jest rozważenie zwiększenia ilości spotkań w ramach PZK, np. do 6-8. W ramach wstępnego planu leczniczego w CZP Pacjent może być skierowany m. in. do dalszej pomocy ambulatoryjnej lub izby przyjęć/oddziału stacjonarnego, jest to ważne w szczególności w przypadkach nagłych i pilnych. W przypadku konsultacji w ramach PZK znajdującego się poza budynkiem głównym CZP w trakcie, której powstaje uzasadnione podejrzenie zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby konsultowanej lub innych osób w wyniku doświadczanych trudności o charakterze psychicznym, ważna jest współpraca specjalistów w celu zorganizowania transportu medycznego do centrum, w celu zapewnieni opieki/pomocy całodobowej szpitalnej. Jeżeli Pacjent wymagający pomocy nagłej samowolnie oddali się z PZK jeden ze specjalistów kontaktuje się z numerem alarmowym 112. W przypadkach pilnych konsultacja lekarska powinna odbyć się w ciągu 72 godzin od czasu konsultacji PZK. W przypadkach stabilnych w pierwszym wolnym terminie lekarza. Pacjent po konsultacji w ramach PZK może zostać także skierowany do opieki/pomocy środowiskowej. Zasadne jest dążenie do możliwie najszybszego zaopiekowania osoby potrzebującej przez specjalistów CZP, zależne od indywidualnych możliwości i organizacji pracy danego CZP. Na przykład w przypadku podjęcia pracy z psychologiem/terapeutą, w sytuacji, gdy osoba jest w kryzysie, w jej życiu pojawia się nagła, stresująca życiowa zmiana, psycholog prowadzący rozmowę w ramach PZK powinien w miarę możliwości umówić Pacjenta do siebie na pierwszy możliwy termin nieprzekraczający 3 dni. Trudności wynikające z zaburzeń osobowości i zachowania, zaburzenia nerwicowe – psycholog kontaktuje się i ustala termin do 14 dni roboczych. Pozostałe trudności – psycholog kontaktuje się i ustala termin do 7 dni roboczych. Wywiad w ramach PZK powinien odbywać się w pomieszczeniu zapewniającym niezbędne poczucie intymności oraz bezpieczeństwa. Rekomendujemy rozszerzenie za zgodę Pacjenta wywiadu, wczesnej interwencji i tworzenia planu terapii i zdrowienia/terapeutycznego/leczniczego w PZK o sieć oparcia społecznego. Wskazujemy konieczność zapewnienia pomieszczenia i godnych warunków do kontaktu z Pacjentem. Pomieszczenie, niezbędny sprzęt, odpowiednia powierzchnia pokoju. Wyodrębnienie dedykowanego pokoju dla PZK, dwa pomieszczenia (z czego jedno zapewniające możliwość przeprowadzenia sesji wsparcia psychospołecznego do 8 osób, drugie może być mniejsze). Co najmniej jedno pomieszczenie spełniające warunki do przeprowadzenia konsultacji rodzinnej, psychoedukacji, sesji wsparcia psychospołecznego.
UWAGI
PZP "Stawowa" Bydgoszcz „... pacjent ...dobrowolnie oddali się z PZK jeden ze specjalistów kontaktuje się z numerem alarmowym 112" - czy opracowujący standardy kontaktowali się kiedykolwiek z nr 112? Przy zgłoszeniu pod numer alarmowy należy dokładnie opisać sytuację, poziom zagrożenia. Dyspozytorowi trzeba wskazać, jakiej służby dotyczy sprawa: policji, pogotowia czy straży pożarnej. Czy istnieje podstawa prawna do takich działań, ograniczania decyzji pacjenta? Czy pacjent nie ma prawa zrezygnować ze świadczenia?
Adam Zabrzygraj IPiN Warszawa 217 specjalistą[AZ1] Proponuję sformułowanie: „specjalistą zdrowia psychicznego”, które ma inny wydźwięk. Aktualnie termin „specjalista” odnosi się głównie i jest kojarzony z „lekarzem specjalistą psychiatrii”. 218 adekwatne [AZ1] odpowiednie 219 CZP[AZ1] Warto dodać, że PZK jest nieodłączną częścią poradni zdrowia psychicznego i działa w jej strukturze. 220 lekarz[AZ1] lekarz nie jest członkiem zespołu PZK. Vide rozporządzenie w sprawie pilotażu w centrach zdrowia psychicznego oraz Standard organizacyjny opieki zdrowotnej w Centrum Zdrowia Psychicznego. 221 Wywiad [AZ1] Wreszcie po ludzku piszą a nie jakiś „triaż bio-psycho-…” 222 wielu specjalistów w ramach konsultacji PZK[AZ1] . Zdanie stwarza złudne wrażenie, że PZK ma obowiązek zatrudniać wielu specjalistów przy czym słowo specjalista jest raczej zarezerwowane dla osób z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi potwierdzonymi egzaminami i certyfikatami. Naiwnie jest myśleć, że pierwszy kontakt w jednostce I poziomu referencyjności będzie realizowany przez specjalistów. Jeżeli jednak środowisko i ustawodawca uzna, że tak ma być, to należałoby określić, czy w zatrudnianiu do PZK jest dowolność w wyborze kompetencji personelu (tak było dotychczas), czy jest jakiś zakres „specjalistów”, który powinien być spełniony. Niesie to jednak za sobą ryzyko trudności ze znalezieniem odpowiedniego personelu. 223 koordynatorem konsultowanej [AZ1] Tak rozumiana koordynacja jest różna od koncepcji opieki koordynowanej (czynnej), która jest dedykowana tylko dla specyficznej (dość wąskiej) grupy pacjentów. Koordynacja oparta na odpowiedzialności osoby (a nie organizacji) niesie pewne ryzyko np. w przypadku niespodziewanej absencji lub jedynie niepełnego wymiaru zatrudnienia pracownika. Dlatego ustanowienie procedur wewnętrznych ścieżki pacjenta, przekazywania informacji i organizacji udzielanego wsparcia powinna być nadrzędna. 224 karcie PZK[AZ1] Dokumentacji medycznej? Planie leczenia/terapeutycznym/ terapii i zdrowienia 225 możliwie największą szczegółowością[AZ1] Wpisy w dokumentacji powinny być prowadzone z należytą starannością jednak należy zachować pewną ostrożność w formułowaniu ocen i diagnoz, które w psychiatrii są zwykle tymczasowe i niekiedy dłuższa obserwacja weryfikuje ich trafność. Również skłonność niektórych pacjentów do przywiązywania się do stwierdzeń i traktowanie ich, jako ostateczne, krzywdzące, niezrozumiałe nakazuje ograniczać informację przekazywaną pacjentowi do kwestii kluczowych 226 specjalistą[AZ1] Pracownikiem medycznym, specjalistą zdrowia psychicznego 227 oddziaływań o charakterze interwencyjnym w przypadku zachodzącego kryzysu[AZ1] Interwencji kryzysowej 228 Zasadne jest rozważenie zwiększenia ilości spotkań w ramach PZK[AZ1] ,W uzasadnionych przypadkach liczbę spotkań interwencji kryzysowej można zwiększyć do 6-8. 229 wstępnego planu leczniczego [AZ1] Trzeba by ustalić jednolite nazewnictwo. Tu dopasowanie jednostki/zespołu do potrzeb pacjenta w tekstach standardu nazywane jest też „decyzją alokacyjną”. 230 Rekomendujemy rozszerzenie za zgodą Pacjenta wywiadu, wczesnej interwencji i tworzenia planu terapii i zdrowienia/terapeutycznego/leczniczego w PZK o sieć oparcia społecznego. [AZ1] Zdanie nielogiczne. Poszerzenie wywiadu o osoby bliskie nie wymaga zgody Pacjenta. 231 Wskazujemy konieczność[AZ1] ? 232 odpowiednia powierzchnia pokoju. [AZ1] Jaka?
Polskie Towarzystwo Psychologiczne 51 Wątpliwości: Cały załącznik nr 3 Przykładowo: "Pielęgniarka/pielęgniarz, psycholog, psychoterapeuta, terapeuta środowiskowy, lekarz, odpowiedzialny jest za przeprowadzenie konsultacji z przybyłą osobą." Uzasadnienie: Osoby, które mogą pracować w PZK ujęte są w rozporządzeniu w sprawie pilotażu w centrach zdrowia psychicznego oraz Standardzie organizacyjnym Opieki Zdrowotnej w Centrum Zdrowia Psychicznego. Lekarz nie jest członkiem zespołu PZK. Załącznik zawiera mnóstwo błędnie używanych terminów i wymyślonych, nieobecnych w lecznictwie sformułowań. Propozycja: Cały załącznik wymaga napisania od nowa przez PROFESJONALISTÓW z zakresu zdrowia psychicznego.