POMOC CZYNNA 4 .1. Pomoc czynna – obejmuje leczenie i wsparcie świadczeniobiorców z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi (definicja przewlekłości) wymagających ciągłości świadczeń opieki zdrowotnej, aktywnego podtrzymywania kontaktu i wyprzedzającego rozwiązywania problemów. Pomoc czynna jest realizowana w warunkach ambulatoryjnych: psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego). Pomoc czynna oznacza aktywne i zorganizowane postępowanie zespołu terapeutycznego, w tym koordynatora opieki, mające na celu przywrócenie bądź poprawę stanu zdrowia psychicznego i funkcjonowania społecznego pacjentów oraz ułatwienia im samodzielnego życia w środowisku. 4.2. Pomocą czynną obejmuje się pacjentów, których stan zdrowia wymaga interdyscyplinarnej terapii i aktywnego wsparcia w procesie zdrowienia, a w szczególności pacjentów: 1) z nasilonymi, utrzymującymi się objawami zaburzeń psychotycznych, 2) z częstymi zaostrzeniami i nawrotami zaburzeń, 3) wymagających w okresie remisji systematycznego leczenia zapobiegającego nawrotom, 4) o ograniczonej samodzielnej egzystencji, a pozbawionych dostatecznej opieki osób bliskich, 5) pozostających w konfliktowej sytuacji środowiskowej. 4.3. Decyzję o kwalifikacji pacjenta do pomocy czynnej oraz o zmianie tej formy pomocy na inną podejmuje zespół osób udzielających świadczeń opieki zdrowotnej pacjentowi, w skład którego wchodzi co najmniej lekarz i koordynator opieki. Ocena kwalifikacji do pomocy czynnej jest dokonywana okresowo, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Na objęcie opieką czynną zgodę wyraża pacjent po zapoznaniu z zasadami udzielania tej formy opieki. 4.4. W przypadku hospitalizacji na oddziale całodobowym podjęcie decyzji kwalifikującej pacjenta do pomocy czynnej następuje najpóźniej w dniu wypisu. Przed wypisaniem pacjenta z oddziału zapewniony jest kontakt pacjenta z członkiem (członkami) zespołu terapeutycznego, w szczególności z koordynatorem opieki, celem zapoznania pacjenta z planem dalszego postępowania oraz ustalenia terminu i miejsca pierwszego kontaktu po wypisie z oddziału. 4.5. Każdy pacjent objęty pomocą czynną ma sporządzony plan terapii i zdrowienia oraz wyznaczonego koordynatora opieki. 4.6. W ramach pomocy czynnej zapewnia się odpowiednią częstość kontaktów koordynatora opieki oraz zespołu terapeutycznego z pacjentem, ze środowiskiem społecznym pacjenta, z placówką podstawowej opieki zdrowotnej (w razie potrzeby placówkami opieki specjalistycznej) oraz z organizacjami zajmującymi się aktywizacją zawodową, a także pomoc w rozwiązywaniu problemów socjalno-bytowych, jeśli zachodzi taka potrzeba. 4 . 7. Rozwiązaniu problemów środowiskowych pacjenta służyć może organizowanie sesji wsparcia psychospołecznego, sesji rodzinnych, prowadzenie rozmów o charakterze konsultacyjnym z bliskimi pacjenta oraz w niezbędnym zakresie z jego sąsiadami bądź współpracownikami. Wskazane jest prowadzenie różnych form pomocy i interwencji psychoterapeutycznych i socjoterapeutycznych. Wykonywanie tych zadań pozostaje w kompetencji całego zespołu terapeutycznego, a zwłaszcza psychologa, asystenta środowiskowego (terapeuty środowiskowego), pracownika socjalnego oraz pielęgniarki. 4.8. W stosunku do wszystkich pacjentów objętych opieką czynną obowiązuje zasada zorganizowania co najmniej jednego kontaktu z pacjentem w ciągu tygodnia – bezpośredniego, telefonicznego lub za pośrednictwem innych systemów telein-formatycznych.1(1 Zgodnie z definicją kontaktu obejmuje on również działania podejmowane przez koordynatora opieki.) Przy każdym kontakcie ustalany jest termin i miejsce następnego kontaktu. W przypadku pacjentów wypisywanych z oddziału psychiatrycznego z zaleceniem pomocy czynnej termin pierwszego kontaktu ustala się w okresie nie przekraczającym jednego tygodnia od daty wypisu. 4.9. W przypadku niezgłaszania się pacjenta w wyznaczonych terminach koordynator opieki, w porozumieniu z lekarzem (lub zespołem), podejmuje co najmniej jeden spośród następujących sposobów nawiązania kontaktu: 1) kontakt telefoniczny z pacjentem lub jego rodziną, 2) kontakt mailowy bądź listowny (na kopercie nie należy przystawiać pieczątki CZP), 3) kontakt bezpośredni w postaci wizyty domowej. 4 .10 . Nie podejmuje się nawiązania kontaktu telefonicznego (lub za pośrednictwem innych systemów teleinformatycznych), listownego bądź bezpośredniego w przypadku wyraźnego sprzeciwu pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego. 4 .11 . W przypadku wystąpienia sytuacji, w której zachowanie pacjenta wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może on zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolny do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, czemu można zapobiec poprzez niezwłoczną interwencję, podejmowane są stosowane działania z udziałem lekarza – zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego.