Standardy profilaktyki i promocji zdrowia psychicznego Nazwa standardu: Profilaktyka i promocja zdrowia psychicznego Opis standardu: CZP współpracuje ze społecznością na obszarze odpowiedzialności terytorialnej w zakresie profilaktyki, wczesnego wykrywania, wczesnej interwencji i promocji zdrowia psychicznego. Cel/uzasadnienie/kontekst: Profilaktyka problemów zdrowia psychicznego to celowe, planowe i długofalowe zapobieganie wszelkim negatywnym zjawiskom związanych ze zdrowiem psychicznym, które mogą występować przed, w trakcie i po kryzysie psychicznym. Profilaktyka problemów związanych ze zdrowiem psychicznym obejmuje zapobieganie wielu różnym problemom dotykającym: osoby, rodziny, grupy społeczne i społeczności lokalne. Problemy mające wpływ na stan zdrowia psychicznego albo powstałe w skutek kryzysu psychicznego mogą mieć złożony charakter i być czynnikami ryzyka wystąpienia ostrego, ciężkiego i przewlekłego kryzysu psychicznego, nawrotów oraz pogorszenia stanu psychicznego, a także trwałego upośledzenia funkcji psychicznych i niepełnosprawności społecznej. Kryteria spełnienia standardu:
CZP posiada politykę, zasoby i plany, które wspierają promocję zdrowia psychicznego, zapobieganie zaburzeniom psychicznym i problemom zdrowia psychicznego, wczesnego wykrywania i interwencji.
Centrum współpracuje z jednostkami zajmującymi się promocją zdrowia i innymi organizacjami (np. organizacjami pozarządowymi) w celu wspierania działań, które promują zdrowie psychiczne i zapobiegają powstawaniu zaburzeń psychicznych i/lub zaburzeń psychicznych i/lub problemów zdrowia psychicznego w całym okresie życia.
CZP dostarcza informacji społeczności lokalnej na temat zaburzeń psychicznych i problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, jak również dostarcza informacji o czynnikach, które zapobiegają zaburzeniom psychicznym i/lub problemom zdrowia psychicznego.
CZP aktywnie się włącza w lokalnie działania na rzecz promocji zdrowia psychicznego m.in. poprzez oddelegowanie np. asystenta zdrowienia (lub innych osób) w roli prelegenta podczas spotkań promocyjnych i innych wydarzeń.
Każdy z pacjentów ma możliwość otrzymania pomocy w postaci planu identyfikującego wczesne sygnały ostrzegawcze nawrotu choroby i odpowiednie działania (plan postępowania w przypadku nawrotu choroby;
CZP monitoruje swoje wyniki w odniesieniu do powyższych kryteriów i wykorzystuje zebrane dane do aktualizacji prowadzonych działań.
Osoby odpowiedzialne: • Kierownik CZP Załączniki do standardu: nie dotyczy
UWAGI
Polskie Towarzystwo Psychologiczne 37 Wątpliwości: "Centrum współpracuje z jednostkami zajmującymi się promocją zdrowia i innymi organizacjami (np. organizacjami pozarządowymi) w celu wspierania działań, które promują zdrowie psychiczne i zapobiegają powstawaniu zaburzeń psychicznych i/lub zaburzeń psychicznych i/lub problemów zdrowia psychicznego w całym okresie życia. CZP dostarcza informacji społeczności lokalnej na temat zaburzeń psychicznych i problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, jak również dostarcza informacji o czynnikach, które zapobiegają zaburzeniom psychicznym i/lub problemom zdrowia psychicznego. CZP aktywnie się włącza w lokalnie działania na rzecz promocji zdrowia psychicznego m.in. poprzez oddelegowanie np. asystenta zdrowienia (lub innych osób) w roli prelegenta podczas spotkań promocyjnych i innych wydarzeń." Uzasadnienie: Wielokrotne powtórzenia sformułowań bliskoznacznych - niejasny sens zdania; "zapobiegają powstawaniu zaburzeń psychicznych i/lub zaburzeń psychicznych i/lub problemów zdrowia psychicznego". W jaki sposób CZP dostarcza społeczności lokalnej informacje o zaburzeniach psychicznych? Ponownie: Asystenci zdrowienia (czyli osoby z osobistym doświadczeniem choroby psychicznej/kryzysu psychicznego) nie powinni być personelem CZP. Metaanalizy naukowe wskazują jasno brak skuteczności tej formy interwencji. W lecznictwie państwowym zgodnie z Art. 6 pkt. 1 Ustawy o Prawach Pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta cyt.: " Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej" - aktualna wiedza medyczna oparta o zasadę EBM wskazuje jasno, że brak dowodów na skuteczność zastosowania metody interwencji asystenta zdrowienia. Oddziaływanie asystentów zdrowienia na innych może mieć także skutek jatrogenny. Dopuszczanie tzw. asystentów zdrowienia do informacji medycznych jest sprzeczne z prawem w Polsce: asystent zdrowienia NIE MA uprawnień do wglądu w dane medyczne i obszary informacji o pacjencie objęte tajemnicą lekarską i tajemnicą psychologiczną. W żadnym z innych krajów nie ma personelu asystentów zdrowienia w systemie państwowego lecznictwa refundowanego z budżetu państwa. Asystenci zdrowienia nie mają wystarczających kompetencji do prowadzenia psychoedukacji. Propozycja: Poprawić błędy językowe/gramatyczne/powtórzenia. Dookreślić w jaki sposób CZP ma dostarczać tego rodzaju wiedzy (o zdrowiu psychicznym) społeczności lokalnej (konkretne formy). Dookreślić jak taka praca personelu CZP będzie opłacana i promowana finansowo przez NFZ. Wykreślić akapit dotyczący asystentów zdrowienia w strukturach CZP jako personelu wykonującego świadczenia w państwowej ochronie zdrowia psychicznego.
L.P. NAZWA ROZDZIAŁU/PODROZDZIAŁU, KTÓREGO DOTYCZY UWAGA KOD ROZDZIAŁU WĄTPLIWOŚĆ UZASADNIENIE PROPOZYCJA
AKADEMIA ASYSTENTÓW
P01 Czy nie należy dookreślić czym są "procesy profilaktyczne", jaki zakres obowiązków ma w tej kwestii AZ
Jakie konkretnie działania przeciwko symatyzacji można podjąć? (np. Dni Świadomości na temat Zdrowia Psychicznego, kampanie społeczne, kampanie w mediach społecznościowych, kampanmie adresowane do rodzin osób doświadczających kryzysu, szkolenia dla pracodawców.
AKADEMIA ASYSTENTÓW
P01 Proszę o zmienienie zdania "a także trwałego upośledzenia funkcji psychicznych i niełenosprawności społecznej" na "a także trwałego upośledzenia funkcji psychicznych oraz społecznych" jest to troche mniej stygmatyzujące osoby, które "nie radzą sobie w społeczeństwie"
AKADEMIA ASYSTENTÓW Profilaktyka i promocja zdrowia psychicznego P01 Podkreślenie roli asystenta zdrowienia Myślę, że warto patrzeć na dobrą praktykę CZP w Nowym Targu. Tam klienci centrum wraz z asystentami pokazują na piknikach profilaktycznych prace zrobione przez klientów Centrum, dzielą się swoimi talentami. Choć dla osób zajmujących się pracą z osobami w kryzysie jest to oczywiste, dla wielu osób diagnoza jest czymś, co jest integralną częścią tożsamości, która determinuje wszystkie zachowania. W tym kontekście najważniejszą funkcją takich wydarzeń jest destygmatyzacja, uświadamianie, że człowiek dotknięty kryzysem jest takim samym człowiekiem, jak każdy inny członek społeczności, z tą różnicą, że dotknęły go okoliczności, które wywołały objawy choroby psychicznej. Nikt nie wpadł na pomysł, by określać cechy osobowości pacjenta z cukrzycą, rakiem szyjki macicy czy astmą, natomiast osoba z doświadczeniem kryzysu zmaga się z etykietami, które społeczeństwo dokleja do jej choroby. Osoba z diagnozą schizofrenii jest niebezpieczna, agresywna i nieobliczalna, osoba z diagnozą depresji jest smutna, przewrażliwiona i leniwa, na osobie z ChaD nie można polegać, nie warto jej ufać itp. To szkodliwe mity, które trzeba obalać. AZ pracujący na oddziałach dziennych i w klubach pacjenta mogliby wspierać osoby w kryzysie w rozwijaniu swoich talentów, poszukiwaniu pasji, wzmacnianiu wiary w siebie, które sprawiłyby, że pikniki profilaktyczne mogłyby stanowić wydarzenie organizowane lub współorganizowane przez pacjentów i az.