Na wstępie, lista usług na poziomie IV może być dowolnie długa i rozbudowana, według życzenia. Nie rozumiem, co chcesz przez to uzyskać. Jeśli chodzi o słownik do wybrania usługi w jakimś polu przez użytkownika AUXILIO, to niech będzie jak najwygodniej dla użytkownika. To kluczowe kryterium. Zakładam, że długie słowniki w rozwinięciu nie są wygodne, ale niech będzie co życzy sobie klient. Czym innym jest zdefiniowanie poszczególnych i w miarę logicznie spójne ich poklasyfikowanie. Trzeba wskazać kluczowe kryterium różnicujące, opisujące, nadające jakąś cechę, aby potem móc zrobić zestawienie danych. Każda usługa wymieniona w kolumnie – poziom IV powinna być odpowiednio sklasyfikowana. Przypuszczam, że w algorytmie AUXILIO można domyślnie ustalić wartości parametrów, które nawet nie będą widoczne dla użytkownika. Usługi z listy IV poziomu mogą mieć jednoznacznie określone wartości wszystkich parametrów różnicujących, albo niektóre trzeba dookreslić przez dodatkowe zaznaczenie/wybór przez użytkownika.
Przechodzę do kryteriów różnicujących do klasyfikacji, cech opisujących usługi.
1. W Polsce aktualnie. Rozporządzenie o świadczeniach gwarantowanych mówi o świadczeniach medycznych adresowanych do pacjenta i jego rodziny (np. działania edukacyjno-konsultacyjne dla rodzin). Zrządzenia prezesów NFZ zawierają jedynie świadczenia wykonywane dla pacjenta, w jego obecności. W tym widać wpływ modelu medycznego u autorów dokumentów NFZ-etowskich. Skoro pacjent jest chory, to leków i zabiegów operacyjnych nie serwujemy członkom rodziny. W „światowej” psychiatrii obowiązuje model bio-psycho-społecznym. Dlatego walczymy, aby NFZ respektował aktualne rozporządzenie MZ w objęciu świadczeniami nie tylko pacjenta, ale także członków rodziny.
W dalszych rozważaniach przyjmuję, że „świadczenie” – to usługa, czynność wykonywana przez specjalistów/terapeutów. Na razie pomijam klasyfikowanie świadczeń/usług na bardziej ogólnym poziomie typu: ambulatoryjne, środowiskowe, dzienne, stacjonarne, izba przyjęć, o czym później.
Klasyfikacja usług powinna różnicować jednoznacznie czynności/oddziaływania na pacjenta w obecności pacjenta i/lub jego rodziny/sieci osobistej, albo bez nich. Stąd podstawowy podział, cecha różnicująca:
a/ Usługa wykonywana w obecności pacjenta i/lub sieci społecznej b/ Usługa na rzecz pacjenta bez obecności pacjenta c/ Usługa na rzecz ogółu pacjentów i mieszkańców obszaru ŚCZP DiM
W klasyfikacji z 7 marca (v 20190307) punktem wyjścia była koszykowa i NFZ-zetowska klasyfikacja świadczeń obecnie obowiązująca, poszerzona o usługi bez pacjenta na jego rzecz, albo rzecz ogółu. W AUXILIO można skonfigurować listę usług pod użytkownika, aby lekarz bez otwierania nowych okien mógł wskazać czynność, działanie, którą wykonuje/wykonał. Tak, czy inaczej do ewaluacji końcowej i rekomendacji dla MZ i NFZ musimy wiedzieć jednoznacznie, które działania były wykonywane w obecności pacjenta, a które nie. Ponadto musimy uwzględnić obecność członków rodziny, sieci osobistej pacjenta/dziecka/, oraz członków sieci profesjonalnej, w tym zespołu terapeutycznego ŚCZP i/lub profesjonalistów spoza ŚCZP. Bezpośrednio uzyskamy to w zapisie osób obecnych/uczestniczących w konkretnym działaniu. Jednakże na etapie tworzenia klasyfikacji usług warto, niektóre usługi wyodrębnić i nazwać uwzględniając to kryterium.
W klasyfikacji z 19 marca (v 20190319) pojawiają się usługi dyskusyjne np. typu - wypisanie zaświadczenia (w obecności, pod nieobecność pacjenta); konceptualizacja w obecności, czy pod nieobecność pacjenta itd. Z punktu widzenia Podejścia Otwartego Dialogu konceptualizacja powinna być prowadzona w obecności pacjenta i/lub jego sieci osobistej. Realnie, terapeuta może osobiście lub wspólnie z innymi członkami wymieniać wrażenia, opinie, informacje poza sesjami z pacjentem/siecią osobistą, na przykład na różnych konsultacjach i superwizjach. Zwolennicy radykalnego POD mogą upierać się, że takie konsultacje i superwizje bez obecności pacjenta są mało warte. To się rozstrzygnie na szkoleniach. Dlatego to, co jest jedną usługą „KONCEPTUALIZACJA” można sparametryzować „pacjent obecny/nieobecny” albo wyodrębnić dwie różne usługi KONCEPTUALIZACJA 1 z pacjentem/siecią osobistą oraz KONCEPTUALIZACJA 2 bez pacjenta/sieci osobistej.
2. Klasyfikacja usług powinna spełnić kryterium jednoznaczności i zupełności.
W klasyfikacji v20190319 znajduję różne wieloznaczności – czym różnią się od siebie KONSULTACJA lekarza z innymi/OMÓWIENIE wyników badań laboratoryjnych/KONCEPTUALIZACJA w różnych podpunktach itp. Może się różnią, ale użytkownik musi mieć jasność i późniejsze raporty muszą być jednoznaczne. Każdą usługę trzeba tak precyzyjnie i jednoznacznie zdefiniować, aby nie nakładała się i nie myliła z innymi. Szczegółową analizę i znaki zapytania zaznaczyłem w załączniku.
Kryterium zupełności – że wszystko co możliwe zostało uwzględnione, jest trudne do zweryfikowania bez praktycznych doświadczeń. Jednak do tego powinniśmy tworzyć kryteria różnicujące, które będą dzieliły jakąś całość w sposób zupełny: podział na dwa, trzy, cztery... elementy. Z drugiej strony można wprowadzić usługę/czynność, której będziemy nadawać wartość od 0 lub od 1 do nieskończoności (żart)... Na przykład lekarz może wypisać/wystawić/wydać: zaświadczenie, zwolnienie lekarskie, opinię, skierowanie, zlecenie, zalecenie i Bóg wie
3. Kategoria miejsca i czasu
To jest kolejny obszar pomieszania z poplątaniem. W dawnych czasach (przed powstaniem Kas Chorych i NFZ) podział był następujący: ambulatorium = pzp, oddział dzienny, oddział stacjonarny, hostel (np. mieszkanie w Krakowie). W PZP zawarte były również tak zwane wizyty domowe. Ponieważ wówczas nie było rozliczeń finansowych z wykonania poszczególnych „czynności terapeutycznych”, to na wizyty domowe chodził czasami lekarz, czasami pielęgniarka, czasami psycholog, a w zamierzchłych czasach pracownik socjalny. Tak się działo do około 1999 roku. Po wprowadzeniu finansowania „fee for service” w poradniach zdrowia psychicznego „zamarły” wizyty domowe, bo były nieopłacalne. Zalecenia konsultantów krajowych z 2003 dotyczących opieki czynnej w pzp wskazywały, jako obowiązek tego typu działania. Jednak egoizm ekonomiczny zwyciężył. Nie wykonuje się usług, które nie przynoszą odpowiedniego dochodu. W późniejszych latach ratowano sytuację przez osobne kontraktowanie świadczeń środowiskowych ZLŚ, z lepszą wyceną wizyt domowych. I tak powstały paradoksy. W świadczeniach PZP dalej są wymieniane wizyty domowe, które są wycenione gorzej niż w ZLŚ. Z drugiej strony pacjenci objęci opieką w ZLŚ powinni być w części przyjmowani w siedzibie, a nie w środowisku. Inaczej mówiąc ZLŚ to PZP z opieką czynną. Podział na świadczenia ambulatoryjne i środowiskowe to wytwór patologii systemu. Porada lekarska diagnostyczna, terapeutyczna, kontrolna mogą być wykonane w siedzibie placówki albo poza siedzibą, w domu, w innej placówce leczniczej, w placówce pomocy społecznej. Porady psychologiczne, w tym diagnostyczne, i każda inna psychoterapeutyczna: indywidualna lub rodzinna także mogą być realizowane w siedzibie ŚCZP lub w środowisku. Czy tworzyć podwójną liczbę pewnych usług z dopiskiem – środowiskowa, czy raczej zrobić krótką usług z dodatkiem parametru miejsca? To rzecz gustu i praktycznego stosowania. Osobiście jestem za drugą opcją, że lepszy krótki słownik z parametrem/cechą miejsca. Tym bardziej, że do ewaluacji może być przydatne to co robią Anglicy, zaznaczają wiele różnych miejsc – poza domem pacjenta, wskazują różne placówki lecznicze, pomocy społecznej, edukacyjne, sąd itp. To pomaga monitorować pracę środowiskową i widzieć powiązania instytucjonalne. Mobilny pracownik ŚCZP DiM może odbywać sesje z pacjentem lub konsultacje bez pacjenta w różnych miejscach – warto to wykazać w ewaluacji. Wnioskuję o to, aby wprowadzić podział: a/ świadczenia ambulatoryjno-środowiskowe /poprzez parametr miejsca w raportach będzie można wskazać grupy pacjentów ze świadczeniami środowiskowymi i bez; ponadto inaczej liczyć koszty świadczeń środowiskowych/ b/ świadczenia dzienne c/ świadczenia całodobowe – hostelowe
Powyższy podział jest oparty na kryterium „czasu obecności pacjenta w trakcie świadczenia” – ambulatoryjno-środowiskowe trwają zwykle kilkanaście/kilkadziesiąt minut, godzinę, dwie godziny; świadczenia dzienne to 5-7 godzin; a stacjonarne całą dobę. Taki jest zwyczaj w przepisach, więc trzeba to uszanować. Jednakże amerykański podział na świadczenia „półdzienne” 3-5 godzin, średnio (4 godzinne) oraz pełno dzienne 5-7 godzin jest warte uwzględnienia, z powodu oddziału dla dzieci, które z racji wieku (małe) lub obowiązku szkolnego nie wysiedzą 7 godzin na zajęciach terapeutycznych.
W przypadku oddziału dziennego istotne znaczenie ma to, czy nauka realizowana jest w klasie „oddziałowej, czy w trybie nauczania indywidualnego, czy nauką w szkole macierzystej. Czy to jest jednak parametr różnicujący świadczenie dzienne, jako takie, czy bardziej różnicuje cechę pacjenta. Ten sam pacjent z nauczaniem indywidualnym może korzystać ze świadczeń ambulatoryjnych, środowiskowych, dziennych i hostelowych – w różnym czasie. Różni pacjenci z nauczaniem indywidualnym mogą korzystać z różnych w/w świadczeń. Zamiast tworzyć nową „usługę dzienną”, czyż nie prościej jest odznaczyć, że uczeń ma nauczanie indywidualne od.. do.. niezależni z jakich świadczeń korzysta. Przy raportowaniu wszystkie sytuacje zostaną uwzględnione.
Świadczenia dzienne także zawierają w sobie porady lekarskie – d,t,k, psychologiczne z diagnozą i bez, psychoterapeutyczne (sesje grupowe, treningi); konceptualizacje. Może to jest przesadny formalizm, ale wolałbym w jednej kolumnie wymienić świadczenia ambulatoryjno-środowiskowe, dzienne, całodobowe-hostelowe, bo to jest sklasyfikowane według jednej kategorii „czas obecności pacjenta w skali jednodniowej”. Moim zdaniem w karcie pacjenta wystarczy odznaczyć, że pacjent jest objęty/przebywa od... do... w opiece ambulatoryjno-środowiskowej opiece pół-dziennej, pełno-dziennej opiece całodobowej – hostelowej
Te „opieki” nie są świadczeniem, jako czynność. To bardziej stan, uogólniona cecha świadczeń w dłuższym okresie. Tylko porady doraźne, jednorazowe są „jednodniowe”. Na początku pomagania zwykle tego nie wiemy.
W tradycyjnej klasyfikacji ten podział jest oczywisty. Sesje psychoterapii albo są indywidualne, albo grupowe, albo rodzinne. Nasza klasyfikacja powinna to uwzględniać i zachować przejrzystość pod tym względem. Z definicji świadczenia dzienne i całodobowe są grupowe (grupa pacjentów). Można stworzyć ogólny podział: a/ grupowe świadczenia ambulatoryjno-śodowiskowe do 3 godzin: terapia grupowa, grupa podwórkowa, treningi, socjoterapia... b/ świadczenia pół-dzienne od 3 do 5 godzin c/ świadczenia dzienne od 5 do 7 godzin d/ świadczenia całodobowe – hostelowe, łóżka kryzysowe – 24 godziny
Szczególnym przypadkiem jest grupowa terapia rodzin. Na grupie jest co najmniej kilkoro małoletnich pacjentów z rodzicami i rodzeństwem. To jest możliwe do wykonania w wersji ambulatoryjnej, dziennej i całodobowej (wyjazd na 5 dniowy obóz terapeutyczny – np. leczenie anoreksji w Londynie). W USA wyodrębniają takie świadczenie, w odróżnieniu od sesji terapii rodzinnej. W Polsce oficjalnie „nikt” o tym nie pamięta.
Świadczenia indywidualne są oczywistością. Jednak należy je rozumieć jako „skoncentrowane na jednym pacjencie”. Wtedy „indywidualne” znaczy z udziałem jednego identyfikowanego pacjenta w różnym składzie: samemu ze specjalistą, z rodziną, z siecią osobistą, z siecią profesjonalistów; a także bez obecności pacjenta, ale na rzecz tego konkretnego pacjenta. W AUXILIO powinna być opcja wyboru karty pacjenta i opisu zdarzenia/sesji/porady bez obecności pacjenta albo odwrotnie zapisując czynność/zdarzenie specjalista może odznaczyć kogo dotyczy pod jego nieobecność – to sprawa techniczna.
Szczególnym przypadkiem interwencji „indywidualnej” – sieciowej jest interwencja kryzysowa „dotycząca zdrowia psychicznego” (a nie przemocy domowej na przykład). Znowu jest problem, czy to jest jedno odrębne świadczenie, czy raczej ogólne, na które mogą składać się różne elementarne świadczenia: typu porady lekarskie, psychologiczne. Dlatego optuję, aby wprowadzić nie tyle nową usługę, co raczej parametr trybu wykonania świadczeń – czynności tryb krzysysowy – do 24 godzin od zgłoszenia tryb pilny – do 72 godzin od zgłoszenia tryb zwyczajny do 7 dni od zgłoszenia (Czy 7 dni wystarczy, to trudno powiedzieć. Zakładam, że zgłoszenie zostało przyjęte przez sekretarkę medyczną, a członek zespołu terapeutycznego kontaktuje się z osobą zgłaszającą problem chociażby telefonicznie/sms-owo/emailowo i uzgadnia kolejne działania w dalszej realistycznej perspektywie.Co najmniej raz w tygodniu powinien być przegląd zgłoszeń, najlepiej codzinnie).
5. Kryterium personelu
Koszykowa i NFZ-etowska klasyfikacja usług ambulatoryjnych jest utworzona pod typ specjalisty. Są jednak braki i niekonsekwencje. W koszyku i zarządzeniach NFZ czynności pielęgniarskie są przypisane do porad lekarskich. W 2000 roku była próba na Podkarpaciu, a może szerzej w Polsce, wpisania do porad lekarskich badań psychologicznych. Inaczej mówiąc, ktoś wymyślił, że lekarzowi zapłacą za 15-30 minutową poradę (realnie poświęcony), a on zdecyduje, czy z tych pieniędzy dodatkowo zapłacić psychologowi za diagnozę psychologiczną. Z tego szybko się wycofano, pewnie ktoś zaprotestował, ale pamiętam, jak dyrektor przychodni pytał psychiatrów, których psychologów chcą utrzymywać. Część lekarzy się określiła. Przykra sprawa. Pielęgniarki do dzisiaj zostały wpisane w koszty porad lekarskich. Z tego powodu zniknęły z poradni zdrowia psychicznego. Ten zwyczaj tak się utrwalił w umysłach specjalistów, że do dzisiaj w katalogu usług ŚCZP v20190319 pielęgniarki zostały pominięte w świadczeniach ambulatoryjnych i środowiskowych. Czy rzeczywiście pielęgniarka ma pracować tylko na oddziale dziennym? Proponuję otworzyć umysł na wszystkie opcje. W praktyce może okazać się, że tylko na oddziale. Co szkodzi usługę pielęgniarką wyodrębnić z możliwością wykorzystania w opiece ambulatoryjno-środowiskowej, dziennej i hostelowej? Trzeba trochę inaczej rozpisać te kolumny.
Przy okazji uwaga semantyczna. Panuje przyzwyczajenie, z którym trudno polemizować, że pewnym wyrazom nadaje sie czasem węższe, a czasem szersze znaczenie. Na przykład przymiotnik „psychiatryczny/a/e” użyte w pojęciu „opieka psychiatryczna” ma znaczenie szerokie – bo każdy wie, że tą opiekę realizują nie tylko psychiatrzy, ale także inni profesjonaliści. Tymczasem „porada psychiatryczna” bywa przypisywana tylko do lekarza psychiatry. W klasyfikacji amerykańskiej są odrębne procedury „psychiatric diagnostic interview” oraz „psychiatric diagnostic interview with medical services”. Dlaczego? Otóż diagnostyczny wywiad psychiatryczny może być wykonany przez każdego pracownika zdrowia psychicznego, w tym przez psychiatrę. Porada lekarska (psychiatryczna) jest immanentnie powiązana z procedurą medyczną – oprócz wywiadu są badania przedmiotowe (np. laboratoryjne), inne zalecenia, farmakoterapia itp. To wyszło w przypadku nowej „porady psychiatrycznej dla opiekuna prawnego”. W domyśle to jest porada lekarska bez procedur medycznych, czyli rozmowa terapeutyczna/psychoedukacyjna. Skoro rodzic/opiekun prawny nie jest identyfikowanym pacjentem, więc w oczywisty sposób nie jest badany przedmiotowo i nie zażywa leków swojego dziecka. Nazywać to można, jak się chce. Nie chodzi o słowa. Bardziej ważne jest uchwycenie, wyodrębnienie w pracy lekarza działań według standardów medycznych/lekarskich – medical service oraz oddziaływań słowem – czyli psychoterapeutycznych. Rozmowa lekarza z rodzicem jest oddziaływaniem na rodzinę i sieć osobistą, a więc jest to terapia słowem (psychoterapia lub psychoedukacja lub zwykłe informowanie, które i tak ma wpływ terapeutyczny – świadomy/nieświadomy). Optuję za rozwiązaniem amerykańskim, bo to pozwoli zidentyfikować „bylejakość”, czyli zwyczaj „informowania” rodziców o dziecku poza standardami psychoterapeutycznymi. Lekarz, psycholog, każdy ma prawo rozmawiać z opiekunami prawnymi, rodzicami. Tylko co to jest? Porada lekarska/psychiatryczna, porada psychologiczna, a może to jest psychoedukacja, część sesji terapii rodzinnej, część sesji wsparcia psychospołecznego? Czemu bez dziecka lub nastolatka? Nie upieram się, że zawsze musi być identyfikowany pacjent. Jednak ortodoksyjnie nastawiony otwarty dialogowiec będzie domagał się wyjaśnień. Lepiej to zawczasu wprowadzić do naszej klasyfikacji, na wypadek ewaluacji z perspektywy POD.
6. Kryterium rodzaju, sposobu oddziaływania
W anglo-języcznej literaturze przedmiotu (jeden z artykułów Peter Fonagy) jest wprowadzony podział na rodzaj oddziaływań:
talking therapies – rozmowa terapeutyczna, czyli słuchanie psychoeducation, - psychoedukacja, czyli bardziej edukowanie behaviour change – modyfikacja zachowań – wzmocnienia behawioralne, np. bio-feedback medication – oddziaływania medyczne-biologiczne np. farmakoterapia
Warto w naszej klasyfikacji uwzględnić ten podział, bo w przyszłości ułatwi to odnoszenie wyników ewaluacji i standaryzacji do literatury światowej. Przykładowo w standardach amerykańskich psychoedukacja dotycząca zażywania leków jest przypisana do obowiązków lekarza i pielęgniarki.
7. Kryterium – medium/sposób/narzędzie kontaktu – telemedycyna, technologie
Kontakt terapeutyczny może być prowadzony: na żywo twarzą w twarz, na żywo telefon, on-line z odroczeniem tekst pisany: list, email z odroczeniem przez nagranie video, audio
Dla mnie to jest dodatkowy parametr/cecha porad lekarskich, psycholoigcznych i innych, a nie inne świadczenie.
Diagnozy psychologiczne także wykorzystują technologię IT lub papier. W klasyfikacji amerykańskiej różnicuje się porady diagnostyczne wykonywane przez diagnostę od tych, kiedy pacjent odpowiada na pytania podane na papierze lub ekranie komputera. To jest dodatkowy parametr warty uwzględnienia.
8. Kategorie administracyjne np. UKSW, ESEL, inne księgowe
Zaznaczam, że dodatkowo trzeba się dostosować do jakichś klasyfikacji i wymagań urzędniczych. W tej sprawie nie mam nic do powiedzenia.
Tak więc, musimy uzgodnić powyższe kryteria, a może jeszcze inne. Dopiero wtedy powstanie SUPER klasyfikacja, technicznie dostosowana do użytkownika. W AUXILIO to sprawa techniczna, jakie pola z jakimi rozwinięciami słownikowymi wprowadzić.
Poziom I Usługi medyczne Usługi społeczne Usługi profilaktyczne
Poziom II (w rozwinięciu poziom III)
PORADY LEKARSKIE: Porada lekarska psychiatryczna diagnostyczna; Badanie psychometryczne (testy, kwestionariusze); Porada lekarska psychiatryczna kontrolna; Porada lekarska psychiatryczna terapeutyczna; Porada lekarska psychiatryczna środowiskowa; Porada psychiatryczna dla opiekuna prawnego; Konsultacja z lekarzami specjalistami spoza Centrum; Konsultacja lekarska w Centrum; Konsultacja z lekarzami psychiatrami - III poziom/oddział całodobowy; Konsultacja lekarza ze specjalistami spoza Centrum; Badania laboratoryjne diagnostyczne-zlecenie lub omówienie; Badania laboratoryjne kontrolne-zlecenie lub omówienie; Wypisanie recepty/zaświadczenia
DIAGNOZA I PORADY PSYCHOLOGICZNE: Sesja diagnozy psychologicznej; Badanie psychologiczne (testy, kwestionariusze); Sesja pracy z wynikami badań lub pisanie opinii psychologicznej; Sesja informacji zwrotnej z diagnozy psychologicznej ; Porada/konsultacja psychologiczna dla opiekuna prawnego; Porada psychologiczna; Konsultacja psychologiczna ze specjalistami spoza Centrum; Konsultacja psychologiczna ze specjalistami wewnątrz Centrum; Konsultacja psychologiczna dla specjalistów spoza Centrum; Diagnoza logopedyczny/neurologopedyczna; Sesja logopedyczna/neurologopedyczna; Sesja informacji zwrotnej logopedycznej/neurologopedycznej; Konsultacja logopedyczna/neurologopedyczna ze specjalistami spoza Centrum
KONCEPTUALIZACJA: Wizyta pierwszorazowa; Sesja diagnozy wielospecjalistycznej; Sesja diagnozy psychologicznej; Badanie psychologiczne (testy, kwestionariusze); Omówienie diagnozy/konceptualizacji ze specjalistami spoza Centrum; Porada lekarska psychiatryczna diagnostyczna; Omówienie diagnozy lekarskiej ze specjalistą spoza Centrum; Omówienie wyników diagnozy/konceptualizacji ze specjalistami z Centrum; Omówienie wyników z pacjentem/jego rodziną; Ustalenie Indywidualnego Planu Zdrowienia; Diagnoza funkcjonalna ICF; Obserwacja kliniczna w środowisku szkolnym/przedszkolnym; Wizyta pierwszorazowa domowa/środowiskowa - wywiad środowiskowy; Badania laboratoryjne diagnostyczne-zlecenie lub omówienie; Badania laboratoryjne kontrolne-zlecenie lub omówienie; Diagnoza logopedyczny/neurologopedyczna; Obserwacja na oddziale dziennym; Obserwacja w hostelu
TERAPIA ŚRODOWISKOWA: Wizyta środowiskowa; Wizyta diagnostyczna środowiskowa; Interwencja w środowisku; Sesje grupy podwórkowej; Sesje grupy samopomocowej; Poradnictwo dla specjalistów spoza Centrum; Warsztat w klasie; Sesja socjoterapii
KOORDYNACJA USŁUG MEDYCZNYCH: Sesja koordynacji/konsultacji z lekarzami specjalistami spoza Centrum; Sesja koordynacji współpracy z instytucjami; Sesja koordynacji ze specjalistami spoza Centrum; Sesja koordynacji leczenia pacjenta ze specjalistami w Centrum; Sesja superwizji klinicznej; Sesja zespołu pierwszego kontaktu; Sesja zespołu leczącego w Centrum; Sesja zespołu koordynującego/interdyscyplinarnego;
ŚWIADCZENIA DZIENNE: Realizacja obowiązku szkolnego na oddziale; Realizacja obowiązku szkolnego w formie nauczania indywidualnego; z poziomu II porady lekarskie; z poziomu II diagnoza i porady psychologiczne; z poziomu II porady psychoterapeutyczne; z poziomu II diagnoza i terapia logopedyczna; Opieka nad grupą w oddziale dziennym; Świadczenie opieki pielęgniarskiej; Zajęcia warsztatowe i treningowe
ŚWIADCZENIA CAŁODOBOWE W HOSTELU: Realizacja obowiązku szkolnego w Hostelu; Zajęcia warsztatowe i treningowe w Hostelu; z poziomu II porady lekarskie; z poziomu II diagnoza i porady psychologiczne; z poziomu II porady psychoterapeutyczne; z poziomu II diagnoza i terapia logopedyczna; Integracja i aktywizacja społeczna/wyjście z wychowawcami
ROZWÓJ PRACOWNIKÓW: superwizja pracy zespołu terapeutycznego; szkolenie wewnętrzne zespołu terapeutycznego; szkolenie zewnętrzne członków zespołu terapeutycznego; warsztaty dla pracowników podmiotów zewnętrznych współpracujących z ŚCZP
Klasyfikacja powinna być oparta o jasne i jednoznaczne/różnicujące kryteria grupowania. Tymczasem w powyższej klasyfikacji są powtórzenia tych samych działań/czynności/świadczeń w kilku pozycjach. Trudno domyśleć się, jakie jest kryterium różnicujące w niektórych pozycjach. Na przykład, jakim świadczeniem/działaniem/czynnością jest „INDYWIDUALNY PLAN ZDROWIENIA” – jak behawioralnie opisać i zdefiniować tą pozycję? Co takiego pracownik robi, że wiadomo, że to jest IPZ, a nie inny rodzaj czynności? Podobny problem jest z pozycją KONCEPTUALIZACJA. Czym „koncpetualizacja” różni się od porad diagnostycznych: lekarskich, psychologicznych, logopedycznych?
W niektórych pozycjach II poziomu są niekonsekwencje: np porada neulogopedyczna jest wymieniona w DIAGNOZIE I PORADACH PSYCHOLOGICZNYCH. „Obserwacja” jest wykazana w KONCEPTUALIZACJI, a czemu nie w diagnozie psychologicznej, lekarskiej itp. Czym różni się obserwacja na oddziale dziennym od opieki?
Kto wykonuje wizyty środowiskowe? Czym WIZYTY ŚRODOWISKOWE różnią się od porad lekarskich, psychologicznych, psychoterapeutycznych w zależności od specjalisty na wizycie?
Takich szczegółowych pytań mam jeszcze wiele do każdej pozycji z poziomu II i rozwinięcia na poziomie III.
Dla mnie to nie jest na „sprzedaż” – do użytku zewnętrznego, do skomunikowania się ze światem zewnętrznym. Ktoś postronny gdy zobaczy tą klasyfikację to zada sobie pytanie – czemu tak, o co tu chodzi? Musimy mieć gotowe i jasne wyjaśnienie.
Co autor/autorzy ŚCZP Dzieci Bielany mieli na myśli? W jaki sposób doszli do takiej klasyfikacji? Czym się kierowali? Jaki jest cel praktyczny takiego rozwiązania?
Domyślam się, że punktem wyjścia była perspektywa trzech specjalistów: lekarza, psychologa, psychoterapeuty. Użytkownik AUXILIO woli otworzyć swój PULPIT (interface, okno) i mieć na nim wszystko co go dotyczy: porada, wykonane lub zlecone badania, konsultacje, omówienia, wypisywanie zaświadczeń, zwolnień lekarskich itp. Jeżeli tak, to czym innym jest PULPIT, a czym innym baza danych oparta na logicznej strukturze, która jest pod spodem, schowana w algorytmie, oprogramowaniu.
Do tego dodano TERAPIĘ ŚRODOWISKOWĄ, która jest powieleniem rozporządzenia koszykowego – „wizyta domowa/środowiskowa”. Po wprowadzeniu profesji „terapeuty środowiskowego” dodano do koszyka świadczenie o nazwie „wizyta osoby prowadzącej terapię środowiskową”. W powyższej klasyfikacji dokonano rozszerzenia o działania terapeutyczne wykonywane w środowisku lub na rzecz środowiska społecznego. Na przykład „sesje grupy podwórkowej”, „sesje grupy samopomocowej”, „sesje socjoterapii” mogą być prowadzone w siedzibie ŚCZP. Sam naocznie widziałem, jak grupa podwórkowa miała spotkanie z Anną Dymną na Daniłowskiego w siedzibie ŚCZP DiM. Czy sesje socjoterapii lub grup samopomocowych muszą być prowadzone poza Centrum? Pewnie nie, chociaż wskazane jest organizowanie ich w szkołach lub miejscach „środowiskowych”. W sumie chodzi o parametr miejsca – wskazanie, gdzie jest wykonywana dana usługa.
KONCEPTUALIZACJA – to jest aktywność mentalna towarzysząca działaniom diagnostyczno-terapeutycznym. KONCEPTUALIZACJA, REFLEKTOWANIE w DIALOGU jest bardzo ważne. Na ile jednak to jest odrębna „czynność”, działanie, zachowanie, różne od diagnozy i terapii lekarskiej, psychologicznej, psychoterapeutycznej itd.? Jak i kiedy użytkownik AUXILIO będzie widzieć, czy zaznaczyć wykonanie PORODAY PSYCHOLOGICZNEJ DIAGNOSTYCZNEJ, czy wybrać usługę KONCEPTUALIZACJA? Dlaczego omówienie wyników z pacjentem/rodziną jest KONCEPTUALIZACJĄ, a nie PORADĄ (de facto rozmową terapeutyczną). Każde słowo wypowiedziane i zachowanie niewerbalne w kontakcie z pacjentem/rodziną/siecią oparcia społecznego oddziaływuje terapeutycznie – pozytywnie lub negatywnie – to jest TERAPIA, a nie KONCEPTUALIZACJA. W moim rozumieniu KONCEPTUALIZACJA – to jest czas konsultacji wewnętrznych lub zewnętrznych pracowników ŚCZP między sobą i specjalistami. Spoza. KONCEPTUALIZACJA – to także superwizja przypadku. To rodzaj REFLEKTOWANIA poza PORADAMI i SESJAMI.
INDYWIDUALNY PLAN ZDROWIENIA – może mieć podwójne znaczenie: dokument (kontrakt terapeutyczny, tekst zawierający konceptualizację, opis, rozpoznanie ICD ICF, wnioski, plan działania) albo działanie związane z tworzeniem, lub monitorowaniem IPZ. W powyższej klasyfikacji raczej chodzi o działanie: opracowanie, ustalenie, podsumowanie, zamknięcie IPZ, które dokonuje się na „sesjach”. Kto w nich uczestniczy? Czym takie sesje różnią się od innych SESJI psychoterapeutycznych? W Podejściu Otwartego Dialogu – ustalenie, monitorowanie i zamknięcie IPZ odbywa się na sesjach rodzinnych, wsparcia psychospołecznego, „sesjach otwartego dialogu” w obecności pacjenta i sieci oparcie. Tylko, że wówczas sesja IPZ nie jest odrębnym świadczeniem, a jedynie IPZ jest treścią/ tematem sesji rodzinnych, wsparcia psychospołecznego, „otwartego dialogu”. Jeżeli zaś sesje IPZ są bez obecności pacjenta i rodziny, jedynie w gronie profesjonalistów,to sprowadzają się one do zebrań klinicznych, superwizji, konsultacji wewnętrznych i zewnętrznych – to jakby KONCEPTUALIZACJA. Z praktycznego punktu widzenia, na każdym etapie pracy diagnostyczno-terapeutycznej w KARCIE PACJENTA terapeuta powinien mieć możliwość wpisania aktualizacji danych i ich interpretacji (KONCEPTUALIZACJA), nawet indywidualnie. Potem można to omawiać, reflektować, konceptualizować w zespole, wspólnie z pacjentem i rodziną.
KOORDYNACJA USŁUG MEDYCZNYCH – zawiera koordynację przypadku – „case management” oraz koordynację działań międzyinstytucjonalnych. Koordynacja przypadku to jakiś rodzaj kontaktu – rozmowy, spotkania mających na celu uzgodnienie i uaktualnienie działań w ramach IPZ. To jest bliskoznaczne z konsultacją, ale z akcentem na planowanie działań, a mniej na konceptualizację – rozumienie.
ROZWÓJ PRACOWNIKÓW to jedno z możliwych działań podnoszących jakość świadczeń na rzecz ogółu mieszkańców, aktualnych i potencjalnych pacjentów i ich rodzin. Po za tym są inne działania organizacyjne, zarządcze na rzecz samej ŚCZP lub lokalnego systemu pomocy.
Można jeszcze bardziej szczegółowo analizować kryteria różnicujące i grupujące, dookreślać znaczenie różnych pojęć.
Poniżej przedstawiam swoją propozycję klasyfikacji, w której dążę do jednoznaczności, zupełności, uporządkowania według poziomów logicznych. Matryca logiczna ma służyć ewaluacji – raportowanie zestawu danych. Oczywiście PULPIT użytkownika AUXILIO powinien być skonstruowany przyjaźnie dla niego .
Poziom I Usługi medyczne Usługi społeczne Usługi profilaktyczne
Poziom II w usługach medycznych - podział według form opieki wyszczególnionych w koszyku MZ, zarządzeniach NFZ, NPOZP + pilotaż:
Opieka ambulatoryjna /pacjent leczony w ambulatorium – świadczenie udzielone w placówce pod nazwą „poradnia”/ Opieka środowiskowa /pacjent leczony w domu / Opieka dzienna /pacjent leczony na oddziale dziennym/ Opieka stacjonarna /oddział całodobowy, hostel/ - /pacjent leczony lub zaopiekowany całodobowo/ Opieka na izbie przyjęć /pacjent diagnozowany i leczony
W AUXILIO opieka ambulatoryjna zostanie rozpoznane po zaznaczeniu miejsca wykonania porady/sesji – LOKALNIE w siedzibie ŚCZP; odpowiednio opieka środowiskowa odznaczona zostanie, jako poza siedzibą ŚCZP – chociaż mogą być w różnych miejscach, które warto wskazać np. placówka zdrowia, oświaty, pomocy społecznej. Opieka dzienna lub hostelowa może być wykazana poprzez wskazanie miejsca na Oddziale Dziennym lub w Hostelu. W karcie pacjenta będzie także zapisane, że od dnia … objęty jest opieką dzienną, stacjonarną, hostelową.
W ewaluacji będzie można zidentyfikować i analizować wykonanie świadczeń dla różnych grup pacjentów objętych opieką: wyłącznie ambulatoryjną, wyłącznie środowiskową, ambulatoryjnie-środowiskową, A-Ś z oddziałem dziennym, A-Ś z oddziałem dziennym i hostelem, A-Ś z hostelem.
Poziom III z podtypem na poziomie IV – to klasyfikacja świadczeń-usług rozumianych, jako czynność terapeuty/zespołu terapeutycznego. To coś co można zarejestrować okiem kamery. Klasyfikacja świadczeń-czynności zależy od tego kto, z kim, gdzie, w jakim czasie i co robi w różnych kontekstach sytuacyjnych. Zwykle to są określenia typu: porady, wizyty, sesje, treningi, opieka ogólna, zebrania, konsultacje itp. W oparciu o III poziom można monitorować czas pracy każdego pracownika ŚCZP i opisać jego działania z pacjentem, z siecią oparcia społecznego, w zespole, z instytucjami, z dokumentacją.
Pierwsze kryterium – kontakt terapeutyczny z pacjentem, z dodatkowym udziałem lub bez jego rodziny, sieci oparcia społecznego (sieć osobista, sieć profesjonalna), kontakt terapeutyczny z grupą pacjentów i/lub ich rodzinami.
badania przedmiotowe, laboratoryjne, obrazowe, psychometryczne
ocena stanu zdrowia psychicznego
zalecenia
wypisanie recepty, zaświadczenia, zwolnienia
Porada psychologiczna (diagnostyczna, ogólnie)
rozmowa psychologiczna
badanie testem psychologicznym /kwestionariusz, program komputerowy/
obserwacja
Porada neurologopedyczna (diagnostyczna, ogólnie) Sesja psychoterapii (indywidualnej, grupowej, rodzinnej, wielorodzinnej, wsparcia psychospołecznego, małżeńskiej i pary) Porada osoby prowadzącej terapię środowiskową Porada terapeuty uzależnień Pomoc pielęgniarska – czynności pielęgniarskie Pomoc ratownika medycznego – czynności ratownika medycznego Wsparcie asystenta zdrowienia – „asysta zdrowienia” Zajęcia grupowe psychoedukacyjno-terapeutyczne (treningi, terapia zajęciowa itp. w siedzibie ŚCZP, na oddziale dziennym, w hotelu, w terenie/wyjazdowe - turnus rehabilitacyjny, obóz terapeutyczny, weekendowy program psychoedukacyjno-terapeutyczny) Realizacja obowiązku szkolnego na oddziale dziennym (w zespole klasowym, w trybie nauczania indywidualnego) Opieka nad grupą w oddziale dziennym Opieka nad grupą w hostelu
Porada pierwszego/wstępnego kontaktu – nawiązanie kontaktu z osobą w kryzysie i jego rodziną, siecią osobistą przez postawieniem rozpoznania F, przed wyrażeniem formalnej zgody na leczenie/terapię w ramach kodu Z03 (to uniemożliwia lekarzowi wystawianie skierowań, zleceń itp.)
Porada dla członków rodziny i sieci osobistej pacjenta (wykonana przez różnych specjalistów – psychoedukacja, konsultacja z rodzicami, konsultacja rodzinna, zbieranie wywiadu rodzinnego, omówienie wyników badań, rozpoznania, planu terapii…)
Sesja otwartego dialogu – czy odrębne świadczenie, czy rodzaj porady pierwszego /wstępnego kontaktu, czy sesja terapii rodzinnej, sesja wsparcia psychospołecznego, konsultacja rodzinna… co najmniej dwóch terapeutów...
Drugie kryterium – kontakt z siecią profesjonalną bez pacjenta i jego rodziny; praca na rzecz pacjenta bez pacjenta
Porada dla pracowników podmiotów zewnętrznych w sprawie klienta/pacjenta zarejestrowanego w ŚCZP lub anonimowego Praca koncepcyjna nad Indywidualnym Planem Zdrowienia = konsultacje wewnętrzne lub zewnętrzne (w odróżnieniu od sesji otwartego dialogu/sesji rodzinnych/sesji wsparcia psychospołecznego – gdzie KONCEPTALIZACJA dokonuje się we wspólnym dialogu z pacjentem i siecią oparcia społecznego)
Konsultacje wewnętrzne między członkami zespołu terapeutycznego ŚCZP
Konsultacje zewnętrzne w sprawie pacjenta z profesjonalistami spoza ŚCZP
Superwizja „kliniczna” /procesu diagnostycznego/ ??? Superwizja „merytoryczna” procesu diagnostyczno-terapeutycznego ??? Koordynacja usług na rzecz pacjenta i jego rodziny/sieci osobistej
Trzecie kryterium – praca z dokumentacją medyczną bez kontaktu z kimkolwiek
Praca z dokumentacją medyczną
notatka, zapisywanie i opisywanie
praca z wynikami testów psychometrycznych i ich interpretacja
sporządzanie opinii lekarskiej
sporządzanie opinii psychologicznej
Czwarte kryterium – praca na rzecz ogółu mieszkańców, podnoszenie jakości świadczeń, zarządzanie organizacyjne
Koordynacja działań instytucjonalnych Superwizja pracy zespołu terapeutycznego Szkolenie wewnętrzne zespołu terapeutycznego Szkolenie zewnętrzne członków zespołu terapeutycznego Warsztaty dla pracowników podmiotów zewnętrznych współpracujących z ŚCZP Zarządzanie usługami medycznymi w ŚCZP
B/ Usługa społeczna
Poziom II – rodzaje opieki i wsparcia
a/ opieka w siedzibie „ambulatoryjna” /poradnictwo specjalistyczne/ b/ opieka środowiskowa /suo, praca socjalna/ c/ opieka dzienna /śds, klub samopomocy/ d/ opieka stacjonarna /dps, mieszkanie chronione/
Poziom III
Kryterium – praca socjalna, rehabilitacja społeczna z klientem i jego rodziną/siecią oparcia społecznego (indywidualna lub grupowa, spotkania rodzinne/sieci oparcia społecznego – sieć osobista, sieć profesjonalna)
Praca socjalna indywidualna z klientem Praca socjalna z grupą klientów Praca socjalna z klientem i rodziną/ siecią oparcia społecznego Praca socjalna z rodziną/siecią osobistą klienta bez klienta
1. Uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, treningi funkcjonowania w codziennym życiu (praca socjalna)
trening higieny oraz dbałości o wygląd zewnętrzny; trening umiejętności praktycznych;
trening gospodarowania środkami finansowymi (planowanie budżetu, asystowanie przy ponoszeniu wydatków, pomoc w uzyskaniu ulg w opłatach, zwiększenie umiejętności gospodarowania własnym budżetem oraz usamodzielnienie finansowe);
trening kulinarny;
trening umiejętności interpersonalnych (utrzymywanie kontaktów z domownikami, rówieśnikami, w miejscu nauki, pracy i ze społecznością lokalną);
trening rozwiązywania problemów (w tym szukanie zdrowych sposobów radzenia sobie ze stresem);
trening spędzania czasu wolnego (w tym ułatwienie dostępu do edukacji, kultury i sportu;
rozwijanie zainteresowań, realizacja indywidualnych uzdolnień);
interwencje i pomoc w życiu w rodzinie;
współpraca z rodziną – kształtowanie odpowiednich postaw wobec osoby chorującej;
2. Wspieranie i pomoc w uzyskaniu zatrudnienia (asysta zatrudnienia)
pomoc w załatwianiu spraw urzędowych;
pomoc w kompletowaniu dokumentów potrzebnych do zatrudnienia;
przygotowanie do rozmowy z pracodawcą; wspieranie i asystowanie w kontaktach z pracodawcą;
rozwiązywanie problemów psychicznych wynikających z pracy lub jej braku;
3. Pielęgnacja jako wspieranie procesu leczenia (pielęgnacja, specjalistyczne usługi opiekuńcze???)
umożliwienie konsultacji ze specjalistami z zakresu zatrudnienia;
pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych;
uzgadnianie i pilnowanie wizyt lekarskich, badań diagnostycznych;
pomoc w wykupywaniu i zamawianiu leków w aptece;
pilnowanie przyjmowania leków i obserwowanie ewentualnych skutków ubocznych ich stosowania;
pomoc w użyciu środków pomocniczych i materiałów medycznych, przedmiotów ortopedycznych, a także w utrzymaniu higieny;
4. Rehabilitacja fizyczna i usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu (rehabilitacja)
zgodnie z zaleceniami specjalistów rehabilitacji i fizjoterapii;
terapia ruchowa;
współpraca ze specjalistami w zakresie wspierania psychologiczno-pedagogicznego i edukacyjno–terapeutycznego zmierzającego do wielostronnej aktywizacji osoby korzystającej z usług;
5. Pomoc mieszkaniowa
pomoc w ubieganiu się o uzyskanie mieszkania, negocjowaniu i wnoszeniu opłat;
organizacja drobnych remontów, adaptacji, napraw, likwidacja barier architektonicznych;
kształtowanie właściwych relacji osoby uzyskującej pomoc z sąsiadami i gospodarzem domu;
okresowe całodobowe wsparcie w ośrodku wsparcia;
6. Inne formy niezbędnej opieki.;
specjalistyczne usługi opiekuńcze; ???
poradnictwo specjalistyczne prawne;
poradnictwo specjalistyczne psychologiczne;
Drugie kryterium – kontakt z siecią profesjonalną bez klienta i jego rodziny; praca na rzecz klienta bez klienta
Porada dla pracowników podmiotów zewnętrznych w sprawie klienta zarejestrowanego w ŚCZP lub anonimowego ??? Praca koncepcyjna nad Indywidualnym Planem Zdrowienia = konsultacje wewnętrzne lub zewnętrzne (w odróżnieniu od sesji otwartego dialogu/sesji rodzinnych/sesji wsparcia psychospołecznego – gdzie KONCEPTALIZACJA dokonuje się we wspólnym dialogu z pacjentem i siecią oparcia społecznego)
Konsultacje wewnętrzne między członkami zespołu terapeutycznego ŚCZP
Konsultacje zewnętrzne w sprawie pacjenta z profesjonalistami spoza ŚCZP
Superwizja pracy socjalnej z klientem, rehabilitacji psycho-społecznej Koordynacja usług na rzecz klienta i jego rodziny/sieci osobistej
Trzecie kryterium – praca z dokumentacją społeczną bez kontaktu z kimkolwiek
Praca z dokumentacją społeczną
notatka, zapisywanie i opisywanie
???
Czwarte kryterium – praca na rzecz ogółu mieszkańców, podnoszenie jakości świadczeń, zarządzanie organizacyjne
Koordynacja działań instytucjonalnych Superwizja pracy zespołu terapeutycznego (medyczno-społecznego) Szkolenie wewnętrzne zespołu terapeutycznego Szkolenie zewnętrzne członków zespołu terapeutycznego Warsztaty dla pracowników podmiotów zewnętrznych współpracujących z ŚCZP Zarządzanie usługami społecznymi w ŚCZP
PARAMETRY DO USŁUG MEDYCZNYCH I SPOŁECZNYCH
1. UCZESTNICY – Kto z zespołu terapeutycznego? Czy pacjent/klient obecny? Kto z rodziny/sieci osobistej? Kto z sieci profesjonalnej spoza ŚCZP? 2. CZAS – czas trwania zdarzenia /porady, wizyty, sesji, zajęć, zebrania, konsultacji..../ w minutach 5,10,15,20,25,30,45,1h, 1,5h,2h,2,5h,3h.... 3. MIEJSCE usługi – w placówce ŚCZP, w środowisku poza ŚCZP: dom, aktualne miejsce pobytu pacjenta/klienta, placówka ochrony zdrowia: oddział somatyczny, izba przyjęć, przychodnia; placówka oświatowa: przedszkole, szkoła, ppp, mos... placówka pomocy społecznej: dps, śds, ks, owd, placówka sądowa, policyjna... 4. POD/ODA 5. ETAP PRACY Z PACJENTEM/KLIENTEM – przed IPZ, ustalenie IPZ, monitoring IPZ, zamknięcie IPZ 6. FORMA OPIEKI: ambulatoryjna, środowiskowa, dzienna, całodobowa 7. TRYB REALIZACJI USŁUGI: kryzysowy do 24h, pilny do 72h, zwyczajny w miarę możliwości 8. FORMA KONTAKTU: osobisty (face to face), zdalny telefoniczny, zdalny telekonferencja, zdalny czat (on-line), zdalny tekstowy: list, email 9. PESEL/ANONIMOWO 10. RODZAJ ZGŁOSZONEGO PROBLEMU (przed konceptualizacją i ustaleniem rozpoznania): problem emocjonalny, problem z zachowaniem, problem z funkcjonowaniem społecznym, problem relacyjny itp.
C/ Usługa psychoprofilaktyczna
Poziom II Profilaktyka pierwszorzędowa Profilaktyka drugorzędowa Profilaktyka trzeciorzędowa
Poziom III – działania w zależności od formy Zajęcia psychoedukacyjne Kampanie medialne, Publikacje - strona internetowa, ulotki, broszurki, informatory Organizacja konferencji, forum, seminarium Organizcja „eventów”: pikniki i imprezy popularyzujace problematykę zdrowia psychicznego, uświadamiające i uwrażliwiające
Standardy wsparcia procesu zdrowienia dzieci i młodzieży w Ośrodku środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży (PROJEKT)
Zaleca się, żeby proces opieki psychologiczno- psychoterapeutycznej w ramach Ośrodka środowiskowej opieki psychologicznej ipsychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży przebiegał w czterech głównych etapach: I. ETAP PIERWSZY: Pierwszy kontakt A. Wejście pacjenta do systemu opieki psychologiczno- psychoterapeutycznej odbywa się każdorazowo przez kontakt z psychologiem w ramach “porady psychologicznej” lub “ sesja wsparcia psychospołeczna” . Rekomenduje się, aby w miarę możliwości na tym etapie realizować wizyty domowe. i. Celem świadczenia jest: 1. nawiązanie relacji z rodziną i pacjentem; 2. poznanie kontekstu zgłoszenia i historii problemu; 3. zebranie dokładnego wywiadu rozwojowego; 4. postawienie wstępnych hipotez diagnostycznych i zaplanowanie procesu diagnostycznego; 5. jeśli jest taka potrzeba to udzielenie również porady psychologicznej; ii. Czas trwania 1. do trzech sesji; iii. Źródła wiedzy: 1. wywiad rodzinny; 2. wywiad rozwojowy; 3. rozmowa i/ lub obserwacja dziecka/ nastolatka; 4. dokumenty dotyczące historii leczenia, jeśli taka była; 5. opinie ze szkoły/ przedszkola;
II. ETAP DRUGI: Konceptualizacja A. Zaleca się, żeby konceptualizacja oparta była na modelu bio-psycho-społecznym i żeby zawierała kliniczną diagnozę psychologiczną, jeśli jest taka konieczność. Przeprowadzana jest w ramach “porady psychologiczno-diagnostycznej”. i. Celem świadczenia jest: 1. diagnoza funkcjonalna oparta na kryteriach Międzynarodowej Kwalifikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia. 2. diagnoza psychologiczna, jeśli jest taka konieczność. Diagnoza psychologiczna powinna być przeprowadzana zgodnie z rekomendacją Konsultantów w dziedzinie psychologii klinicznej ; 3. diagnoza zasobów tkwiących w środowisku; 4. ocena potrzeby konsultacji lekarza psychiatry; 5. ustalenie planu terapeutycznego i powołanie zespołu leczącego; ii. Cza trwania 1. do 3 sesji iii. Źródła wiedzy 1. obserwacja dziecka w jego naturalnym środowisku; 2. ocena wytworów dziecka; 3. opinie ze szkoły/ przedszkola; 4. wywiad z przedstawicielami instytucji obecnych w życiu dziecka i jego rodziny; 5. obserwacja psychologiczna; 6. wyniki otrzymane z testów/ kwestionariuszy psychologicznych; 7. konsultacja u przedstawicieli innych specjalizacji. iv. Organizacja procesu leczenia
III. TRZECI ETAP- Realizacja planu terapeutycznego Plan terapeutyczny powinien uwzględniać rekomendację Narodowego Instytutu Zdrowia i Doskonałości Klinicznej (NICE) w UK i Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i in. (APA, 1997; 2000; 2000a; 2000b; Shah, Grover i Avasthi, 2019) odnoszące się do leczenia psychoterapeytycznego poszczególnych zaburzeń psychicznych. Usługi świadczone są w ramach sesji psychoterapii indywidualnej, sesji psychoterapii rodzinnej, sesji psychoterapii grupowej, sesji wsparcia psychospołecznego v. Celem świadczenia jest: 1. interwencja kryzysowa; 2. psychoterapia indywidualna; 3. psychoterapia rodzinna; 4. psychoterapia grupowa; 5. wsparcie psychospołeczne. vi. Cza trwania 1. interwencja kryzysowa- do 6 sesji w okresie do 2 tygodni; 2. psychoterapia indywidualna- do 15 sesji, przy możliwości przedłużenia o kolejnych 10, jeśli wymaga tego proces psychoterapeutyczny. Każde przedłużenie procesu psychoterapeutycznego powinno być poprzedzone sesją ewaluacji dotychczasowej pracy i omówieniu realizacji celów terapeutycznych. W przypadku krótkoterminowej terapii ilość spotkań nie powinno przekroczyć 25 sesji w okresie pół roku a w przypadku długoterminowej 75 sesji w okresie roku; 3. psychoterapia rodzinna- od 6 do 12 sesji z możliwością przedłużenia o kolejnych 10, jeśli wymaga tego proces psychoterapeutyczny. Każde przedłużenie procesu psychoterapeutycznego powinno być poprzedzone sesją ewaluacji dotychczasowej pracy i omówieniu realizacji celów terapeutycznych; 4. psychoterapia grupowa- do 12 sesji w okresie pół roku. 5. sesje wsparcia psychospołecznego- do 12 sesji w okresie pół roku. Obejmująca spotkania z przedstawicielami instytucji zaangażowanymi w życiu dziecka i rodziny w duchu dialogu antycypacyjnego oraz pracę terapeutyczną z klasą do której uczęszcza dziecko./ nastolatek jak i z gronem pedagogicznym.
IV. CZWARTY ETAP - Ewaluacja
Ewaluacja obejmuje podsumowanie procesu opieki psychologiczno- psychoterapeutycznej w Ośrodku środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Obejmuje ocenę przez specjalistę, pacjenta i jego rodzinę procesu leczenia, stopnia osiągnięcia celów terapeutycznych i zaplanowanie działań zapobiegawczym przyszłym kryzysom psychicznym.